خطا های رادیوگرافی پانورامیک: بررسی دلایل و انواع

رادیوگرافی پانورامیک یکی از پرکاربردترین روش‌های تصویربرداری در دندانپزشکی است. این روش، دیدی کلی از فک بالا، فک پایین، دندان‌ها و ساختارهای اطراف فراهم می‌کند. با وجود مزایای زیاد، رادیوگرافی پانورامیک می‌تواند با خطاهایی همراه باشد که کیفیت تصویر را کاهش داده و تشخیص صحیح را دشوار می‌کند. در این مقاله به بررسی انواع خطاهای رادیوگرافی پانورامیک، علل بروز آن‌ها و روش‌های پیشگیری می‌پردازیم.
رایج‌ترین خطاهای تکنیکی در رادیوگرافی پانورامیک

1. وضعیت نادرست سر و فک بیمار

عدم تطابق قدامی-خلفی با لایه فوکال: اگر بیمار بیش از حد به جلو حرکت کند، دندان‌های قدامی باریک و تار دیده می‌شوند. اگر به عقب متمایل شود، این دندان‌ها پهن و محو دیده می‌شوند.
چرخش سر به طرفین: هرگونه چرخش سر موجب می‌شود یک سمت فک بزرگ‌تر از سمت دیگر دیده شود، که باعث عدم تقارن در تصویر نهایی خواهد شد.
خم شدن سر به بالا یا پایین: افزایش زاویه پلان اکلوزال نسبت به وضعیت استاندارد؛ ممکن است فک بالا یا پایین به‌صورت تار دیده شوند.


2. باز بودن لب‌ها یا قرار ندادن زبان بر روی کام

لب های باز: باعث ایجاد سایه تیره در ناحیه دندان‌های قدامی می‌شود که تشخیص ضایعات این ناحیه را دشوار می‌کند.
قرار ندادن زبان روی سقف دهان: منجر به ایجاد نوار شعاعی سیاه در بالای دندان‌های فک بالا می‌شود که ساختار آن‌ها را مخفی می‌کند.


3. حرکت بیمار در حین تصویربرداری
هرگونه حرکت سر در طول انجام رادیوگرافی، حتی در حد میلی‌متری، باعث تاری در تمام یا بخش‌هایی از تصویر شده و نیاز به تکرار رادیوگرافی را الزامی می‌کند.

4. وجود اشیاء فلزی یا زیورآلات
اگر بیمار عینک، زیورآلات یا پروتزهای دندانی خود را برندارد، این وسایل در عکس خروجی به‌صورت نقاط سفید و براق دیده می‌شوند و بخش‌هایی از تصویر را می‌پوشانند.
5. وجود اشکال در دستگاه تصویربردرای
اگر دستگاه تنظیم نباشد یا کیفیت آن پایین باشد، ممکن است عکس واضح نباشد.
پیامد های خطا های پانورکس
زمانی که عکس به درستی گرفته نشود:

آسیب‌های دندانی و فکی به درستی شناسایی نشوند.
ممکن است مشکلات مهم مانند کیست یا تومور های فک دیده نشوند.
دندانپزشک تصمیم اشتباهی در درمان بگیرد.

جمع‌بندی
اگر اصول درست تصویربرداری رعایت شود و اشتباهات شناخته شوند، می‌توان عکس‌های باکیفیتی گرفت و تشخیص درست‌تری انجام داد. این کار باعث می‌شود نیازی به گرفتن عکس دوباره نباشد و بیمار هم کمتر در معرض اشعه قرار بگیرد.